Bauhaus Museum Dessau
Opdrachtgever
Stichting Bauhaus DessauOppervlakte
9.500 m² BVOLocatie
Dessau, DuitslandProgramma
MuseumStatus
Selectie procedure afgerondProjecttype
NieuwbouwJaartal
2016 – 2017Opdracht
CompetitieStartpunt ontwerp Bauhaus museum
Tijdens ons onderzoek zijn we gestart met het benoemen wat de kwaliteiten uit het Bauhaus zijn en wat deze voor dit nieuwe museum kunnen betekenen. Wij geloofden dat het ontwerpconcept gestoeld moest zijn op de uitgangspunten van het Bauhaus, maar tegelijk een eigentijdse vertaling moest worden. Voor het concept zijn wij uitgegaan van een grid-structuur. In de Bauhaustraditie zorgt dit voor voor een hoge mate van standaardisering, en draagt hiermee bij aan een economisch haalbaar ontwerp. Het uiterlijk van het gebouw moest ‘clean’ en ‘sympathiek’ ogen, met een fraaie wisseling tussen transparantie en gesloten delen.
Markant museumgebouw Bauhaus
Het nieuwe museumgebouw van 75- bij 25- en 27 meter hoog is parallel aan de Kavelierstrasse geplaatst. Om de zichtlijn richting het markante postkantoor te behouden is ervoor gekozen om het gebouw iets meer in het park te plaatsen. De eerste verdiepingen in het hart van het gebouw uit het gebouw gesneden om een zichtlijn en fysieke ingang in het park te creëren. Vanaf de winkelstraat kunnen mensen direct het park inwandelen. Het museum vormt een overgang van het hoge woningbouwblok van 35 meter naar het postkantoor van 23 meter.
Ontwerp museum: zowel transparant als gesloten
Startpunt van het gebouwconcept was om te onderzoeken hoe we een museum konden maken wat transparant en sterk verbonden is met de parkachtige omgeving. Tegelijkertijd moest het gesloten zijn van daglicht om de fraaie museumstukken te exposeren en conserveren. Deze contradictie is het leidend geweest voor het ontwerp.
Architectuurroute in ontwerp Bauhaus museum
Het gebouw is aan de rand van het park gesitueerd en omgeven door een aantal markante gebouwen, kenmerkend voor Dessau. De omliggende gebouwen en het park daagde ons uit om deze elementen als een icoon in te zetten en is leidend voor de ervaring van het museum. Het gebouw is georganiseerd als een reis door de omgeving. Deze ‘route architecturale’ meandert omhoog startend bij de gedenkplaats bij de entree van het museum. Vervolgens stijgt deze geleidelijk door het gebouw langs de museale zalen, om als climax te eindigen in een ‘viewpoint’ uitkijkend over de gehele stad. Het museum kan in twee richtingen beleefd worden; van beneden naar boven als beschreven en andersom. Het is mogelijk om de lift omhoog te nemen en dan geleidelijk af te dalen. De museumcollectie is namelijk niet chronologisch georganiseerd maar per thema uit de Bauhaus periode van 1919 – 1933.
Ontwerp leidt tot visueel spektakel
De route is een attractieve ruimte van minimaal vijf meter breed, die op diverse plekken verschilt in formaat en waardoor de snelheid waarin je erdoor beweegt steeds anders is. De vitrines op de wand kunnen gebruikt worden voor tijdelijke exposities waarin lagere eisen gesteld worden aan klimaat en daglicht. Door de grootte van deze vitrines kunnen zij gebruikt worden als baken zichtbaar vanaf grote afstand om bijvoorbeeld een nieuwe expositie of evenement aan te kondigen.
Ook varieert de route op plekken waar belangrijke gebouwen en zichtlijnen naar de omgeving zijn. Er zijn zichtpunten op het postkantoor, het ODF-monument, de fontein en het park. Deze pleinen kunnen gebruikt worden voor een programmatische invulling als improvisatie, dans- en theatervoorstellingen. Deze specifieke voorstellingen plus het verkennen van drama was een groot onderdeel van het Bauhaus curriculum met zijn interdisciplinaire benadering, maar is niet nader ondergebracht in het programma van eisen. De gevel drukt de identiteit van de route architecturale uit waardoor het gebouw zijn sculpturale karakter krijgt.
Credits
Competitie, ontwerp museum Bauhaus, nieuwbouw, >5000 m², Dessau, Duitsland
